Vegan Ne Demek? Vegan Beslenme ve Vegan Diyeti Nedir? Veganlık ve Vegan Beslenmeye Dair Detaylar…
Vejetaryen ve vejetaryen diyetleri yüzyıllardır biliniyor. Bir tür vejetaryen beslenme çeşidi olan ‘Vegan’ kelimesi ise sonradan popüler hale geldi.
Vegan beslenme, bir çeşit felsefedir. Veganizm veya Veganlık olarak bilinen bu yaşam biçiminde hayvansal gıdalar ve hayvansal maddelerle üretilen giyim, kozmetik gibi ürünler kullanılmaz.
Etik, çevre veya sağlık nedenleriyle vegan beslenme oranı artış göstermektedir. Olumlu etkilerinin yanı sıra bitki bazlı beslenmenin besin eksikliği gibi riskleri de mevcuttur.
Vegan, vejetaryen veya bu terimlerden tamamen uzak bir beslenme şekline sahip olabilirsiniz. Yine de bu yaşam tarızını merak ediyorsanız işte Vegan Nedir? Vegan Beslenmede Hangi Yiyecekler Bulunur? sorularının cevapları!
Vegan Ne Demek?
‘Vegan’ terimi, ilk olarak 1944’te İngiltere’de Leicester Vejetaryen Derneği’nden ayrılan bir grup tarafından kullanılmıştır. Vegan Society kurucuları Donald Watson ve Elsie Shrigley vegan kelimesini icat eden grupta yer alır.
Vegan beslenmede et, süt, yumurta ve diğer hayvansal ürünler de tüketilmez. Veganlığın ya da diğer adıyla Veganizm, tüm hayvansal ürünleri tüketmeyi reddeden ve mümkün olduğunca hayvanların sömürülmesini sınırlamaya çalışan bir yaşam tarzını temsil eder.
Veganlıkta, dini inanışlar, çevreye duyulan saygı ve sağlıklı beslenme gibi sebepler de hayvansal ürünlerin tüketilmemesinde etkilidir. Hayvanlara duyulan saygı da ön plandadır.
Vegan beslenme, vejetaryen beslenmenin bir türüdür. Veganlık daha katı kurallar içerir. Hayvansal ürünler yiyecek olarak tüketilmez. Ayrıca veganlar, yapımında hayvan derisi, yünü gibi hayvansal maddeler içeren ürünleri kullanmayı da reddeder.
Vegan Diyeti Nedir?
Vegan beslenme, bir çeşit vejetaryen beslenmedir. Vegan diyet, sadece hayvan eti değil, aynı zamanda süt ürünlerini, yumurtaları ve hayvansal kaynaklı içerikleri de dışlar. Bunlar arasında jelatin, bal, albümin, peynir altı suyu, kazein ve bazı D3 vitamini türleri bulunur.
Vejeteryanlar yiyecek için hayvanları öldürmeye karşıdırlar, ancak hayvanlar doğru koşullarda tutulduğu sürece süt ve yumurta gibi hayvansal yan ürünleri tüketirler. Fakat veganlar, hayvansal yiyecekleri, hayvanların yetiştirilme ve barınma koşullarından bağımsız olarak değerlendirir. Özetle, veganlar hayvanlardan elde edilen ürünleri tüketmez.
Vegan diyet, genellikle meyve, sebze, kabuklu yemişler, tahıllar, tohumlar, baklagillerden oluşan bitki temelli bir diyettir. Hayvansal besinler bu diyette yer almaz.
Vegan Beslenme Türleri
Çiğ(Raw-food) Vegan: Bu beslenme türünü benimseyen kişiler sadece 48 °C altında pişmiş veya çiğ gıdaları tüketirler.
Dietary Vegan: Bitki bazlı beslenen fakat hayvansal ürünleri giyim ve kozmetik gibi alanlarda kullanan veganlara verilen isimdir.
Whole-food Vegan: Meyve, sebze, tahıllar, baklagil, kabuklu yemişler ve tohumlar gibi bütün gıdalardan zengin bir beslenmeyi tercih eden gruptur.
Vegan Ve Vejetaryen Beslenme Arasındaki Farklar Nelerdir?
Vegan beslenmede süt, bal, yumurta dahil olmak üzere hayvansal hiçbir gıda tüketilmez.
Bakliyatlar, sebzeler, yeşil bitkiler, soya ürünleri, işlem görmemiş kuruyemişler (ceviz, fıstık, badem, fındık vb.), kuru meyveler, bitkisel yağlar, tahıl gibi gıdalar tüketilir.
Vejetaryen beslenmede ise, hayvansal gıdalardan et tüketilmez. Fakat vejetaryenliğin çeşitleri vardır. Hayvansal gıda olarak sadece yumurta tüketen ovo vejetaryenler, hayvansal gıda olarak sadece süt ve süt ürünleri tüketenler lakto vejetaryenler gibi… Aynı şekilde de bitki bazlı bir diyet benimserler.
Vegan ve vejetaryen beslenme arasındaki temel fark; hayvansal gıdaları tüketme koşullarıdır. Vejetaryenler için hayvanlar doğru koşullarda yetiştirilir ve bakılırsa süt, yumurta gibi yan ürünler tüketilebilir. Veganlar ise et, balık, kabuklu deniz ürünleri ve süt, yumurta, bal gibi gıdaların tüketimini her koşulda reddeder.
Vegan Yemekler Nelerdir?
Vegan yemekler arasında; sebzeli burger, domatesli pizzalar, smoothie’ler, guacamole cipsler, sandviçler ve makarna yemekleri bulunur.
Veganların uzak durduğu yemekler; deniz ürünleri, et, tavuk, balık ile hazırlanan tüm yemeklerdir. Ayrıca süt ve süt ürünleri, yumurta, bal içeren tarifler de vegan beslenmede yer almaz.
Vegan Diyetin Faydaları Nelerdir?
- Kalori alımını azaltmaya yardımcı olur.
- Taze meyve, sebze, baklagiller ve lifli yemekler sayesinde, kalp hastalıkları riskini azaltabilir.
- Kolesterolü dengeler.
- Doymuş yağ içeren ürünler tüketilmediği için kan basıncını düşürebilir.
- Yüksek antioksidan içeren besinler sayesinde cilt sağlığını korur.
- Bağışıklık sistemini destekler.
Vegan Diyetin Zararları Nelerdir?
- Beslenme yetersizliklerine sebep olabilir. Hayvansal gıdalar protein, B12 ve omega-3 yağ asitleri açısından zengindir. Bu besinlerin tüketilmemesi vitamin eksikliğine neden olabilir.
- D vitamini, kalsiyum, demir ve B12 vitamini eksikliği açısından risk yaratabilir.
- Hamile bireylerde yetersiz beslenme bebek için de sinir ve beyin sisteminde olumsuzluklara yol açabilir. Hamile bireyler vegan diyeti doktor onayı ile yapması tavsiye edilir.
Vegan diyeti uygularken, vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve mineralleri aldığınızdan emin olun. Besin değeri yüksek yiyecekleri diyetinize dahil edin.